Yazar: Ahmet GÜNEŞ
ENGELLİ ERİŞİMİ
Ülkemizde son dönemde yasaların da teşvikiyle engelli asansörü kullanımı önceki senelere göre oldukça yaygınlaşmıştır.
Engelli vatandaşların sosyal hayata katılımının sağlanması son yıllarda büyük önem kazanmıştır. Bu olaya belki de bakılacak en güzel açı ‘’eşitlik’’ açısıdır. Erişilebilirlik kapsamında konut, iş yeri ve alışveriş merkezleri gibi kapalı alanlarda hızlı ulaşımın temel unsuru olan asansörlerin ele alınması kaçınılmazdır. Avrupa Standardizasyon Komitesi (CEN) tarafından 2003 yılında yayınlanan EN 81-70 “Engelliler Dâhil Yolcu Asansörleri İçin Erişilebilirlik” standardı, 2007 yılında Türk Standartları Enstitüsü tarafından Türkçeleştirilerek TS EN 81-70 numarasıyla yürürlüğe konmuştur.
Araştırmalar, Türkiye nüfusunun giderek yaşlandığını ortaya koymaktadır. Buna göre, engelli oranının yüksek olduğu 60 yaş ve üstü grupların genel nüfustaki payının kayda değer oranda artış göstermesi beklenmektedir. Nüfusun kent/kır yoğunluğuna bakıldığında insanların büyük bir çoğunluğunun yaşamak için şehir hayatını seçtiğini görebiliriz. Şehirleşmeden kaynaklı konutların ve konutlarda her geçen gün kat sayılarının arttığını görebiliriz. Binalardaki kat artışları da doğal olarak asansörlerin kullanımını zorunlu hale getirmektedir.
TS EN 81-70 NEDİR?
Engelli insanların da herkes gibi bağımsız ve eşitlik terimlerini de kapsayacak şekilde asansörü kullanımı nasıl mümkün olur? Şimdi bu standarda dair bazı maddelere yer vereceğim.
* Kabinin en az bir yan duvarında olmak üzere kenarları duvara doğru kapatılmış tutamak, kabin tabanından 900 +/- 25mm yükseklikte ve kabin duvarından 35mm uzakta olmalıdır.
* Tip 1 ve tip 2 asansörler de tekerlekli sandalyeli bireylerin geri geri rahat ve güvenli çıkabilmesi için yansıtıcı yüzey (ayna)
* Kapı kapanma süresi (2 - 20 sn) ve Fotosel kontrolü (25mm -1800 mm)
* Durma hassasiyeti +/-10 mm ve seviyeleme hassasiyeti +/-20 mm
* Kayıt geri beslemesi (görülebilir ve işitilebilir sinyaller. Sesli sinyal, çağrı kaydı olsa bile, butona her basışta verilmelidir.)Sesli işaretler 35-65 dB (A) arasında ayarlanabilir olmalıdır. Kabin durduğunda, kabin konumu Türkçe bildirilmelidir.
* Kabin butonlarında binanın çıkış katını gösteren buton, diğer butonlardan 5+/-1mm daha önde ve tercihan yeşil renktedir.
* Butonların birbirleri arasında en az 10 mm, taban ile arasında 900 mm mesafe olmalıdır.En üstteki buton ile taban arasında duraklarda 1100mm, kabinde 1200mm mesafe olmalıdır.
* Kabin kumandası merkezden toplamalıda sağ tarafta, yandan toplamalıda kapının kapanma kenarı tarafında olmalıdır.
