Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından yayımlanan Asansör Yönetmeliği (2014/33/AB) Ek – III’de asansör güvenlik komponentleri; "Durak kapılarını kilitleme tertibatları, kabinin düşmesini veya kontrolsüz hareket etmesini engelleyen tertibatlar, aşırı hız sınırlayıcı tertibatlar, tamponlar (Enerji depolayan tamponlar, doğrusal olmayan,  dönüş hareketi sönümlenmeli ve enerji harcayan tamponlar), düşmeleri önleyen cihaz olarak kullanıldığı durumlarda hidrolik güç devrelerinin kaldırıcılarına bağlanan güvenlik tertibatları, elektronik aksamları içeren güvenlik şalterleri şeklindeki elektrikli güvenlik tertibatları" şeklinde sıralanıyor.

Güvenlik komponentlerinin uygunluk değerlendirme yöntemleri yönetmeliğin 17. maddesinde belirtilmiş olup bu yöntemlerin nasıl uygulanacağı da Yönetmeliğin; IV-A (Modül B), VI (Modül E), VII (Modül H), IX (Modül C2) nolu ekleri ile açıklanıyor. Bu eklerde belirtilen seçeneklerden kendileri için uygun olanı 17. Maddede belirtildiği şekilde tercih eden üretici firmalar ürünlerini belgelendirerek güvenlik komponentlerini kullanıcılarına sunuyor.  Asansör Yönetmeliği (2014/33/AB) Ek II-A’daki bilgileri içeren uygunluk beyanının da ürün ile birlikte verilmesi zorunludur.

Güvenlik sistemleri oluşabilecek kazaları önlemek için asansörde oluşturulmuş teçhizatlardan oluşur. Başında 'EN' olan ve 'Avrupa Normu' özelliği taşıyan yeni yaklaşıma göre uyumlaştırılmış standartlar ürün tanımı yerine üründe oluşabilecek riskleri dikkate alarak, ürün güvenliği üzerine oluşturulmuş standartlardır. Bu yüzden uyumlaştırılmış 'EN' standartlarında bahsedilen güvenliklerin sağlanması, Yönetmeliğin ‘Temel Güvenlik Kurallarının’ sağlanması halinde ürünün güvenli olduğunun kabulü sayılır. Asansörde güvenlik şartı Avrupa standardı EN 81-50, CEN tarafından 28 Mayıs 2014 tarihinde kabul edilmiş ve 1 Aralık 2019 tarihinde revize edilerek 2020 versiyonu yürürlüğe girmiştir. Bu standardın içeriği, asansör bileşenlerinin tasarım kurallarını, hesaplamaları, incelemeleri ve deneyleri ve diğer EN 81 standart serilerinde belirtilen gerekleri sağlar. Bu nedenle bu standart sadece örneğin, insan ve yük taşıyan asansörler (EN 81-20) gibi özel asansör tipleri ile ilgili standartlarla birlikte kullanılabilir.

Asansörler ve asansörlere ait asansör güvenlik aksamlarının karşılamaları gereken temel sağlık ve güvenlik gereklerini, bu ürünlerle ilgili piyasaya arz koşulları ile piyasa gözetimi ve denetimi esaslarını belirleyen 2014/33/AB Asansör Yönetmeliğine göre “Güvenlik Aksamı” olarak 6 adet ürün tanımlanmıştır. Bunlar; durak kapılarını kilitleme tertibatları, kabinin düşmesini veya kontrolsüz hareket etmesini engelleyen tertibatlar, aşırı hız sınırlayıcı tertibatlar, tamponlar (Enerji depolayan tamponlar, doğrusal olmayan,  dönüş hareketi sönümlenmeli ve enerji harcayan tamponlar), düşmeleri önleyen cihaz olarak kullanıldığı durumlarda hidrolik güç devrelerinin kaldırıcılarına bağlanan güvenlik tertibatları, elektronik aksamları içeren güvenlik şalterleri şeklindeki elektrikli güvenlik tertibatlarıdır.
 
Güvenlik tertibatları; koparma, ezilme, asansörün seyir sınırlarını aşması, asansör düşmesi, darbe, mahsur kalma, yangın çıkması, elektrik çarpması, malzemelerin hasara uğraması, aşınmanın ve paslanmanın sonuçları olarak karşılaşılabilecek kaza çeşitlerini önlemek için asansörde oluşturulmuş teçhizatlardan oluşur. 

Güvenlik komponentlerinin uygunluk değerlendirme yöntemleri yönetmeliğin 17. maddesinde belirtilmiş olup bu yöntemlerin nasıl uygulanacağı da Yönetmeliğin; IV-A (Modül B), VI (Modül E), VII (Modül H), IX (Modül C2) nolu ekleri ile açıklanıyor. Bu eklerde belirtilen seçeneklerden kendileri için uygun olanı 17. Maddede belirtildiği şekilde tercih eden üretici firmalar ürünlerini belgelendirerek güvenlik komponentlerini kullanıcılarına sunuyor.  Asansör Yönetmeliği (2014/33/AB) Ek II-A’daki bilgileri içeren uygunluk beyanının da ürün ile birlikte verilmesi zorunludur.

Asansörde güvenlik şartları 2014/33/AB Asansör Yönetmeliğinin 1 numaralı eki olan Temel Sağlık ve Güvenlik kuralları ve bu kurallara göre uyumlaştırılmış olan standartlar EN 81-20 ve EN 81-50 de detaylandırılmıştır. Avrupa standardı EN 81-50, CEN tarafından 28 Mayıs 2014 tarihinde kabul edilmiş ve 1 Aralık 2019 tarihinde revize edilerek 2020 versiyonu yürürlüğe girmiştir. Bu standardın içeriği, asansör bileşenlerinin tasarım kurallarını, hesaplamaları, incelemeleri ve deneyleri ve diğer EN 81 standart serilerinde belirtilen gerekleri sağlar. Bu nedenle bu standart sadece örneğin, insan ve yük taşıyan asansörler (EN 81-20) gibi özel asansör tipleri ile ilgili standartlarla birlikte kullanılabilir.

Başında ‘EN’ olan ve ‘Avrupa Normu’ özelliği taşıyan uyumlaştırılmış standartlar ürün tanımı yerine, üründe oluşabilecek riskleri dikkate alarak, ürün güvenliği üzerine oluşturulmuş standartlardır. Bu yüzden “EN” Standartlarında bahsedilen güvenliklerin sağlanması, ürünün yönetmelikte belirtilen temel güvenlik kurallarını karşılamış olduğu varsayımı ile birlikte ürünün güvenli olduğunun kabulü sayılır. 

İnsan taşıma, insan ve yük taşıma, yalnızca yük taşıma ve diğer benzer tip taşımalar için kullanılacak asansör makinalarının tasarımlanmasında kullanılan standartlarda belirtilen asansör bileşenlerinin tasarım kurallarını, hesaplarını, incelemelerini ve deneylerini kapsayan EN 81-50 standardının 5. Bölümü, güvenlik komponentlerinin teknik dosyasının neleri kapsayacağını, ürünün güvenli kabul edilmesi için yapılması gereken testlerin ve deney çeşitlerinin neler olduğunu, teknik dosya ve test sürecinden başarı ile geçen ürünler için oluşturulacak sertifikada olması gereken bilgileri tüm detayları ile açıklamaktadır. 

EN 81-50, Asansör Yönetmeliğinde belirtilen asansörlerin yapımı ve kurulumu için güvenlik kuralları, bir asansörün güvenli sayılması ve üretimine izin verilebilmesi için esas noktalardır.

- Güvenlik bileşenlerinin tip incelemeleri
Güvenlik bileşeni, tertibatı yapımı ve işletilmesi söz konusu olduğu müddetçe EN 81-50 standardı tarafından belirlenen şartlara uygunluğunu doğrulamak için bir deney işlemine tabi tutulur. Tertibatın mekanik, elektrikli ve elektronik parçalarının uygunluğunun ve zaman içerisinde tertibatın aşınması ve yıpranması nedeniyle etkinliğini kaybetmediğinin tespiti için özellikle kontrol edilmelidir. Güvenlik bileşeni, belli gereklere (su geçirmezliği ve toz geçirmezliği veya patlayıcı ortama uygun yapımı) uygun olması isteniyorsa, uygun kriterlere göre ilave incelemeler ve/veya deneyler yapılmalıdır.

Bu standardın amaçları bakımından bir deney laboratuvarının, hem deney uygulamasını hem de belgelendirme işlemini onaylanmış kuruluş olarak üstlendiği kabul edilir. Belirli durumlarda tip inceleme sertifikası işlemi için onaylanmış kuruluş ve deney laboratuvarı ayrı olabilir. Bu durumlarda idari işlem bu standartta belirtilenlerden farklı olabilir.
Asansör Yönetmeliğine göre Tip incelemesi  bir güvenlik aksamının fiziki inceleme, tasarımsal inceleme ve uyumlaştırılmış standartlara göre deneysel inceleme sonucunda yönetmeliğin temel güvenlik kurallarına uygunluğunun tespiti işlemidir. EN 81-50 standardına göre tip incelemeleri; durak ve kabin kapısı kilitleme tertibatının tip incelemesi, ani frenlemeli güvenlik tertibatının tip incelemesi, hız regülatörlerinin tip incelemesi, tamponların tip incelemesi, elektronik bileşenler ve/veya programlanabilir elektronik sistemler (PESSRAL) içeren güvenlik devrelerinin tip incelemesi, yukarı yönde hareket eden kabinin aşırı hızlanmasına karşı korunma tertibatlarının tip incelemesi, kontrolsüz kabin hareketinden korunma tertibatı için tip incelemesi, boru kırılma vanası/tek yönlü debi sınırlama vanasının tip incelemesi olarak çeşitlendirilir.

Ayrıca standart; kılavuz rayların hesaplanması, tahrik yeteneği hesabı, elektrikli asansörler için askı halatlarında güvenlik katsayısının değerlendirilmesi; pistonların, silindirlerin, rijit boruların ve bağlantı elemanlarının hesaplamaları, sarkaç darbe deneyleri gibi konularda da izlenecek yolu açıkça belirler.

Asansör güvenlik aksamının ürün kalite güvencesine dayalı tipe uygunluğu; onaylanmış kuruluş tarafından, asansör güvenlik aksamının AB tip inceleme belgesinde tarifi yapılan tipe uygun olarak imal edildiğini ve izlendiğini, ilgili ekin uygulanabilir gereklerini sağladığını, asansör güvenlik aksamının asansöre doğru bir şekilde yerleştirildiğinde asansörün bu Yönetmelik gereklerini karşıladığını imalatçının kalite sisteminin değerlendirdiği uygunluk değerlendirme işleminin bir bölümünü oluşturur.

İmalatçı, asansör güvenlik aksamının son muayenesi için onaylanmış kalite sistemini ve standardın istediği deneyleri uygular ve yine standartça belirtilen gözetime tabi olur. İmalatçı, kalite sisteminin değerlendirilmesi için, asansör güvenlik aksamı ile ilgili kendisinin belirleyeceği onaylanmış kuruluşa başvurur.

CE İşareti
CE İşareti malların serbest dolaşımını sağlayabilmek amacıyla Avrupa Birliği’nin, 1985 yılında oluşturduğu “Yeni Yaklaşım” çerçevesinde uygulanan bir sağlık ve güvenlik işaretidir. AB genelinde kullanılmış olan değişik uygunluk işaretleri yerine AB direktiflerine uygunluğu belirten tek tip bir AB işareti kullanılması amaçlanmıştır.

CE  İşareti üzerine iliştirildiği ürünün insan, hayvan ve çevre açısından sağlıklı ve güvenli olduğunu gösteren Avrupa Birliği’nin Yeni Yaklaşım Direktiflerine uygunluk işaretidir.  Şu an sayısı 25’i bulan Yeni Yaklaşım Direktiflerinden biri veya bir kaçı kapsamına giren bir ürünün CE  İşareti taşımadan AB pazarına girebilmesi mümkün değildir. Yeni Yaklaşım Direktiflerine uygunluğu kanıtlamada imalatçıların direktiflerle ilgili harmonize standartlara uygun üretim yapmalarının büyük önemi bulunmaktadır. Standartlara uymak zorunlu olmamakla birlikte, standartlara uygun üretim yapılması halinde, direktiflere de uygun üretim yapıldığının varsayılması üreticinin standartlara uymasını teşvik etmektedir.

CE işareti; bir kalite simgesi olmayıp üzerine iliştirildiği ürünün ilgili yönetmeliğin temel sağlık ve güvenlik gereklerini karşıladığı anlamına gelen ve Avrupa Birliği üyesi ülkeler arasında malların serbest dolaşımını sağlamak amacıyla ortaya çıkan bir işarettir.

CE işareti taşıyan bir ürün tüketici tarafından belli standartlara, kalite ve güvenlik standartlarına uygun olduğunu bilinmesini sağlamış olur. Kısacası CE işareti taşıyan bir ürünün güvenilir olduğunu gösterir. Avrupa Birliği uyum kapsamında ülkemiz de bu standartları uygulanıyor ve CE standartları ülkemizde de kanuni düzenlemeler eşliğinde bir zorunluluk olarak belirlenmiştir ve Yeni Yaklaşım Yönetmelikleri kapsamında üretim yapan sektörler için gereklidir.

CE İşareti, ürünlerin Avrupa birliği üyesi ve aday olan ülkelerinde pazarlanmasının önünü açar. Bu sebeple sanayicilerin ürünlerini AB’de pazarlayabilmeleri için ürün üzerine bu işareti koymaları mecburidir.

Ürünün teknik mevzuatlara uygun olduğunu simgeler. CE işareti, bir güven markası ve garanti belgesi olmamakla birlikte ürün güvenliğinin başladığını gösterir. CE işaretinin olmaması demek; ürünün temel güvenlik şartlarının dışında olduğunu gösterir. Bu nedenle ürünlerin piyasalarda arz edilmesini engeller. Çünkü ürün emniyetsiz olarak kabul edilir.

Sektörel anlamda ciddi üreticiler ile rekabeti sağlar. CE işareti olması ile Avrupa pazarında ürünün serbest dolaşımı sağlanır. Aksi durumların önüne bu belge ile ilgili yasal gerekçeler önüne geçer.

Bu nedenle CE İşareti Avrupa Birliği kapsamındaki ülkelerde ‘GİRİŞ KARTI’ niteliğindedir.

Asansör Yönetmeliğinin 3 numaralı ekinde tanımlanmış olan Asansör Güvenlik Aksamı üreticilerinin piyasaya arz edeceği ürünlerde CE işareti iliştirmek zorundadır. Bu işareti iliştirmeye hak kazanabilmeleri için de Yönetmeliğin eklerinde tanımlanmış olan Uygunluk Değerlendirme metotlarına (Modül B veya Modül H) göre gerekli belgelendirme süreçlerini tamamlamalı ve aynı eklerde belirtilen gözetim modüllerinden (Modül C2, Modül E veya Modül H) kendileri için uygun olanı seçip belgelendirme süreçlerini tamamlamalılar.