Ekonomistler ve kamu sağlığı uzmanları ‘CORONA’ virüsünün yayılma hızı ve tedarik zincirlerinin gittikçe birbirine daha bağımlı hale gelmesi göz önünde bulundurulduğunda küresel ekonomiye etkisinin ciddi boyutlarda olabileceği konusunda uyarıda bulunuyor. 

Ekonomistler ve kamu sağlığı uzmanları Çin’in Wuhan kentinde ortaya çıkan Corona virüsünün yayılma hızı ve tedarik zincirlerinin gittikçe birbirine daha bağımlı hale gelmesi göz önünde bulundurulduğunda küresel ekonomiye etkisinin ciddi boyutlarda olabileceği konusunda uyarıda bulunuyor. 2002-2003 yıllarında görülen SARS salgını bir sonraki yıl Çin’in Gayrisafi Yurtiçi Hasılası’nda yaklaşık yüzde 1 oranında, küresel ekonomideki büyümede de yaklaşık yüzde 0,3 oranında düşüşe yol açmıştı.

Ancak Çin 17 yıl öncesine kıyasla şu anda daha büyük bir ekonomi. Uzmanlar ekonomik faaliyetlerde iki hafta gibi kısa bir süre zarfı için olsa bile yaşanabilecek ciddi bir yavaşlamanın önümüzdeki yıl Gayrisafi Yurtiçi Hasıla’da 380 milyar dolarlık bir düşüşe yol açabileceğini belirtiyor.

Ülkeler Asya’daki imalat
merkezlerine bağımlı
Çin ekonomik olarak büyürken, Asya’nın geri kalan ülkeleri de büyüdü. Asya ülkelerinin toplam Gayrisafi Yurtiçi Hasılasının 2020 yılında dünyadaki bütün bölgeler arasında en yüksek orana sahip olması ve bunun da küresel büyümenin yüzde 60’ına karşılık gelmesi bekleniyor. Şirketler Çin ve Güneydoğu Asya’daki diğer ülkelerdeki imalat merkezlerine son dönemde daha bağımlı hale gelmiş durumda.

Bu da virüsün kontrol altına alınamaması ve Çin’in sınırlarının dışına yayılması halinde, bunun küresel ekonomiye vereceği zararın daha önceki salgınların yol açtığı zarardan çok daha ciddi olabileceği belirtiliyor.

Dünya Çin’de virüsü kontrol altına almayı başarsa bile, uzmanlar yine de küresel ekonomiye etkisinin olacağı konusunda uyarıda bulunuyor. Merkezi San Francisco’da bulunan ve salgınların etkilerini inceleyen Metabiota adlı şirketin CEO’su Nita Madhav VOA’ye yaptığı değerlendirmede, “Bir ülke ya da bölgenin sınırları içinde kontrol altına alınsa bile, bu bölgelerde çok yoğun küresel imalat ve ticaret faaliyeti olduğundan, personel eksikliği gibi faktörler etkili olabilir. Bu da bazı mal ve ürünlerin üretimini ve nakliyesini sekteye uğratabilir” dedi.

2002-2003 yılları arasında 800 kişinin ölümüne neden olan SARS’ın küresel ekonomiye maliyeti 33 milyar doları bulmuştu. Bugün Çin ekonomisi dünya pastasında daha fazla pay sahibi olduğu için Corona virüsünün küresel ekonomiye maliyetinin daha yüksek olmasından endişe ediliyor.

İNGİLİZ FINANCIAL TIMES: TÜRKİYE, CORONA'DAN OLUMLU YÖNDE ETKİLENECEK

Corona virüs ile ilgili yeni bir araştırma yapıldı. İngiliz Financial Times tarafından yapılan araştırma, Corona virüsünün ülkelerin ekonomilerini nasıl etkileyeceğini ortaya koyuyor. Buna göre araştırmaya katılan 24 ülkeden sadece Türkiye, Corona virüsten olumlu yönde etkilenecek.

Çin, özellikle de son birkaç yıldır ekonomi konusunda önemli gelişmeler kaydetti. Dünya genelinde ticaret ağının önemli bir bölümünü elinde tutan Çin, şu sıralar Corona virüsüyle mücadele etmeye çalışıyor. Çalışmaların durduğu, yaşamın büyük çapta etkilediği ülkede yaşananlar, elbette diğer ülkeleri de hem yaşamsal konularda hem de ekonomi konusunda doğrudan etkiliyor.

İngiltere merkezli Financial Times, Corona virüs salgınının ülke ekonomilerini nasıl etkileyebileceğine dair bir rapor yayımladı. Yayımlanan rapor, pek çok ülkenin Corona virüsü nedeniyle ekonomik olarak küçüleceğini ortaya koyuyor. Türkiye’nin geleceğine dair de bilgi veren Financial Times, Türkiye’nin Corona virüsü nedeniyle ekonomik anlamda büyüyebileceğini söylüyor.

Financial Times’ın raporu, ING Bank ve IMF’nin verilerinden faydalanılarak oluşturulmuş. Rapora göre Türkiye, Çin’deki Corona virüsü nedeniyle ekonomisini yüzde 0.05 kadar büyütebilir. Böyle bir analizin yapılmasının altındaysa iki farklı neden yatıyor. Bu nedenlerden bir tanesi petrol fiyatlarının düşmesiyken, diğeri ise Çin’deki bazı fabrikalar ile aynı sektörler üzere çalışan ve ihracat yapan Türk şirketler.

Financial Times’ın raporuna göre Çin’deki salgın en çok komşu ülkeleri etkileyecek. Rapora göre Corona virüsünün en çok etkileyeceği ülke Güney Kore. Virüs, Güney Kore’nin ekonomisini yüzde 0.35 oranında küçültecek. Hong Kong, Tayland ve Malezya da Güney Kore’den sonra Corona virüsünden nasibini alan ülkeler olacak.

Ülkemiz, geçtiğimiz yıl Çin’den 19.1 milyar dolar ithalat yaptı. İthal edilen ürünlerin büyük bir çoğunluğunu ise makine-teçhizat ve elektrik-elektronik ürünleri oluşturuyordu. Bu büyük ithalat karşılığındaysa Çin’e sadece 2.6 milyar dolar ihracat yapabildik. İhraç ettiğimiz ürünler mermer, krom ve borattı. Uzmanlara göre Corona virüs hem Çin’e yaptığımız ihracatı hem de Türk turizmini olumsuz olarak etkileyecek.

Corona virüsü, dünyada ilk kez gerçekleşen bir salgın değil. 2003 yılında da yine Çin merkezli SARS krizi yaşanmıştı. O dönemlerde Çin’in dünya ekonomisine etkisi yüzde 4’tü. Şimdiyse Çin, küresel ticaretin yüzde 16’sını elinde tutuyor. Bu konuya da değinen Financial Times, Corona virüs salgınının küresel ekonomiyi SARS’a oranla daha çok sarsacağını belirtiyor. İçerisinde bulunduğumuz sürecin nasıl sonlanacağını ise kimse bilmiyor.