27 Eylül 2019 tarihinde Konya’da T.Ü.G.'ün (22), araştırma görevlisi arkadaşı M.K. (31) tarafından itilmesiyle asansör boşluğuna düşmesinin ardından gözler standartlara çevirdi.

Makina Mühendisleri Odası Konya Şube Başkanı Dr. Aziz Hakan Altun, yaşanan olayın ardından, benzer olayların bir daha yaşanmaması için asansör yönetmeliğindeki 300 Newton olan kuvvet ölçümünün artırılması ve kullanılan malzemelerin standardında değişiklik yapılabilmesini öngördüklerini söyledi.

Asansör kapısı raydan çıkmış
T.Ü.G.’ün düşmesine neden olan asansör kapısının, genç kızın itilmesi sonucu oluşan şiddetli darbeyle kapının raydan çıktığı belirlendi. Asansör bakımlarının da olaydan bir kaç gün önce yapıldığı belirtildi. Yaşanan olayın ardından da gözler asansör kapılarının güvenliğine çevrildi. Makina Mühendisleri Odası Konya Şube Başkanı Dr. Aziz Hakan Altun, olayın yaşandığı yerdeki asansörün kapısının sağ tarafa açılan raylı sistemden oluştuğunu belirtti.

Altun konu ile ilgili şunları söyledi; “Raylı sitemlerin yukarısında makaralı bir sistem vardır. Makaralı sistem sayesinde kapının açılması sağlanır. Alt tarafında ise kızak sistemi vardır. Kızak sisteminde ise kapıların en altında kapının kızağın içinde kalması için pim vardır. Bu plastik veya metal olabilir. Olayın meydana geldiği kapıyla ilgili fotoğraflara baktığımızda öngörümüz; sanki bu kapı darbe sonucu alt taraftaki pimin ya yerinden çıktığı ya da kırıldıktan sonra asansör kapısının boşluk oluşturmasıdır. Artık bu asansör, bu kapı, yerinde durmayarak perde görevi yapıyor. Kendisine gelen kuvveti karşılamaz. Kızımızın çarpması sonucu, bu kapı biraz öncede dediğimiz gibi ya pimi çıkıyor veya kırılıyor, böylelikle kapı perde görevi yapıyor. Kızımız, ilk çarpamadan sonra öne geliyor ama dengesini kaybettiği için geriye gittiğinde kapı kuvveti karşılamayıp perde görevi yaptığı içinde asansör boşluğuna düşüyor.”

Asansör yönetmeliğinde göre kapının 300 newtonluk bir kuvvet testinden geçtiğini ifade eden Altun, “Test olarak 300 newtonluk kapıya kuvvet uygulanır. 300 newtonluk kuvvet uygulandığında 15 milim esneme payı bırakılır. 300 newtonluk kuvvet uygulanacak ve 15 milimlik esnemeyi geçmeyecek ve kapıda şekil değişikliği olmayacak. Bunu sağlıyorsa, yönetmelik bize kapı güvenli diyebiliyor. Buna göre A tipi muayene kuruluşu bunun kontrolünü gerçekleştirir” dedi.

Kuvvet testindeki birim arttırılabilir
Altun, bu olayın örnek teşkil edip, benzer olaylar yaşanmaması için önlem alınabileceğini kaydetti. Altun, “Bu olayda gerekli soruşturma dahilinde rapor alınacak ve bu kaza örnek teşkil edebilecektir. Olay bize örnek olacağı için de bundan sonraki önlem için 300 nevwtonluk kuvvet 15 milimlik esneme payı demiştik. Bu kuvvetin artırılması gerekiyor. Gerekiyorsa 500 veya daha üstüne çıkartılabilir. Sonra ray sisteminde kullanılan aksamın sağlamlığı üzerinde değişiklikler yapılabilir. ‘Plastik malzeme kesinlikle kullanılmayacak’ denilebilir. ‘Pimler metal olacak’ denilebilir. ‘Saç kalınlığı artacak’’ denilebilir. Mekaniksel ve donanımsal değişiklikler yapılarak daha güvenli hala getirilebilir” diye konuştu.

Altun, “300 newton kuvveti 30 kilo ağırlığındaki insanın gücüdür. Siz yer çekimi ivmesini 30 kilo ile çarptığınızda 300 newtonu yakalarsınız. Bu olayda bir itme mevcut. Kız çocuğumuzun 50 ila 60 kilo arasında olduğunu tahmin etsek, burada kapıya 300 nevwtondan fazla kuvvet uygulanıyor. Bu yüzden bundan sonraki aşamada, 300 newtonluk kuvvetin artırılması bize göre daya uygun olacağını düşünüyoruz” dedi.