
Türk Makine Sektörü
Türkiye makine sektörü, son yıllarda uluslararası arenada çıkış yapan ve dikkat çekici başarılara imza atan bir endüstri dalı olarak öne çıkıyor. 2023 yılında toplam 28,1 milyar dolarlık ihracat hacmi ile rekor seviyelere ulaşan sektör, birçok zorluğa rağmen büyümeye devam etti.
Makine sektörü 2023 performansı
2023 yılı, makine sektörü için hem zorluklarla dolu hem de büyük başarıların yaşandığı bir dönem oldu.
Sektörün genel durumu: Makine sektörü, Türkiye'nin toplam imalat sanayi içindeki payını %8,1 seviyesine taşıyarak önemli bir yere sahip oldu. Katma değer artışı %92,7 ile dikkat çekici bir performans sergiledi.
Girişim sayıları: Ülkede 15 bine yakın makine sektörü tesisi faaliyet gösteriyor. Bu tesislerin çoğu mikro ölçekte olmasına rağmen, tarım, ormancılık ve kaldırma-taşıma ekipmanları gibi alt dallarda yoğunlaşmış durumda.
İstihdam: Son 4 yılda %40 oranında artış sağlayan istihdam oranı, 2023 itibariyle hafif bir gerileme gösterdi. Bununla birlikte, sektör hala büyük bir istihdam potansiyeli sunuyor.
Zorluklar ve fırsatlar
2023 yılında makine sektörü, pandemi sonrası etkiler, enerji krizleri, Rusya-Ukrayna savaşı ve küresel ekonomik dalgalanmalardan ciddi anlamda etkilenmiştir. Ancak Türk makine sektörü bu zor dönemde büyümeyi başarmış ve şu başlıca alanlarda önemli ilerlemeler kaydetmiştir:
Yerli katma değer ve teknoloji: Yüksek teknolojiye dayalı üretim, sektörün çıkış noktası olmuştur.
Uluslararası rekabet: Türk firmaları, fiyat avantajı ve nitelikli çalışanlarıyla Avrupa ve Orta Doğu pazarlarında öne çıkmaktadır.
Sürdürülebilirlik ve dijitalleşme: Verimliliğe odaklanan şirketler, dijital dönüşüm faaliyetlerini hızlandırmıştır.
Makine alt sektörlerinde durum
Makine sektörü, çok çeşitli alt segmentlerden oluşmaktadır. 2023 yılında öne çıkan alt dallar şu şekilde olmuştur:
Kaldırma ve taşıma ekipmanları: En fazla tesisin bulunduğu bu dal, hem ihracat hem de yurtiçi pazarda önemli bir yer tutuyor.
Tarım ve ormancılık makineleri: Yüksek verimlilik ve ihracat artışı sağlamış bir alandır.
Soğutma ve havalandırma: Teknoloji odaklı üretimle bu alanda önemli mesafeler kat edilmiştir.
TÜRKİYE'NİN MAKİNECİLERİNDEN 32 KATEGORİDE 160 ŞÜKRAN PLAKETİ VERİLDİ
Makine imalatçılarının artan rekabet gücü ve uluslararası ölçekte genişleyen iş birlikleri sayesinde, makine sektörü 2023 yılını 28,1 milyar dolar ihracatla tamamladı. Bu başarıyı taçlandırmak amacıyla, 2023 yılının ihracat liderlerine Türkiye’nin Makinecileri (MAİB) tarafından Şükran Plaketleri takdim edildi. MAİB üyesi firmaların, kendi alt sektörlerindeki performanslarına göre değerlendirildiği araştırma sonucunda, başarılarını sürdürülebilir kılan işletmeler ile makine alt gruplarında ilk 5’e giren firmalara toplam 32 kategoride 160 plaket verildi.
Asansör sektörü ve performansı
Asansör sektörü, makine endüstrisinin önemli bir parçası olarak dikkat çekmektedir. 2023 yılında bu sektörün ihracat hacmi, toplam makine sektörü içindeki önemli katkısıyla öne çıkmıştır.
En büyük 5 asansör ihracatçısı:
o Haspar Asansör Sanayi ve Ticaret Ltd. Şirketi
o Ah-Met Asansör Sanayi ve Ticaret Ltd. Şirketi
o Kleemann Asansör Sanayi ve Ticaret A.Ş.
o IDA Asansör Sanayi ve Ticaret Ltd. Şirketi
o Mars Elevator Dış Ticaret ve Sanayi A.Ş.
Asansör sektörünün dış ticaret durumu: Asansör sektörü, 2023 yılında toplam 1,2 milyar dolarlık ihracat hacmine ulaşmıştır. Avrupa ve Orta Doğu, en büyük ihracat pazarlarını oluşturmuştur. Bu bölgelerdeki ihracat, toplam sektör hacminin %70’ini kapsamıştır.
İthalat durumu: Yerli asansör teknolojilerine yapılan yatırımlar sayesinde ithalat hacminde %10 oranında bir azalma kaydedilmiştir. Bu, sektördeki ithalatın toplamda 450 milyon dolar seviyesine gerilediğini göstermektedir.
Birim fiyat artışı: İhracatta birim fiyatlar %5 oranında artış göstermiş ve bu durum sektörün karlılığına olumlu yansımıştır.
2024 beklentileri
2024 yılına girerken, Türk makine sektörü için çeşitli hedefler ve stratejik odak noktaları belirlenmiştir:
Sektörel dijitalleşme ve otomasyon: Yatırımların daha fazla dijital dönüşüm ve otomasyon alanlarında yoğunlaşması bekleniyor.
Uluslararası pazarda büyüklemeye devam: Avrupa, Orta Doğu ve Afrika pazarlarına odaklanarak ihracatta süreklilik sağlanması.
Sürdürülebilirlik: Yeşil enerji ve geri dönüşüm odaklı yeniliklerle çevresel ayak izinin azaltılması. Makine sektörünün liderleri ve üreticileri, hem yurt içi hem de yurt dışında sektörü daha ileriye taşımak için çalışmalarını hızlandırması, Türkiye’nin bu alandaki küresel rekabetçi konumunu daha da pekinleştirecektir.